Directeur
Omschrijving
Wat moet je weten om directeur, kaderlid of verantwoordelijke van een non-profitorganisatie te worden? Dit artikel is bedoeld om die vraag te beantwoorden, ongeacht of je nu belangstelling hebt voor de non-profitsector – maar er nog nooit hebt gewerkt – of je functies binnen je eigen organisatie (vzw, ivzw, stichting of eender welke andere non-profitstructuur, ook wel socialprofitorganisatie genoemd) binnenkort zullen wijzigen.
De sector bruist van mogelijkheden en biedt interessante voorwaarden voor wie betekenisvol werk wil verrichten.
In een non-profitorganisatie vervult de directeur verschillende functies op verschillende hiërarchische niveaus: leiding geven, aansturing, organisatie en beheer van openbare of parastatale instellingen en verenigingen. Het kan daarbij gaan om diensten voor personen met een beperking, jeugdvoorzieningen, diensten voor maatschappelijke en beroepsintegratie, verenigingen voor sociale bijstand enz.
Als je overweegt om je loopbaan verder te zetten in de non-profitsector, begin je best met jezelf de volgende vragen te stellen:
Ben je het eens met de waarden van de organisatie?
De non-profitsector wordt gekenmerkt door organisaties die een maatschappelijke of humanitaire opdracht nastreven en zich laten leiden door specifieke waarden. Check voordat je in de non-profitsector aan de slag gaat, of je deze waarden deelt en of je oprecht belangstelling hebt voor de opdracht van de organisatie waar je wil werken.
Wil je je engagement liever inzetten om een positieve stempel te drukken op de maatschappij dan om winst na te streven?
Als kaderlid in de non-profitsector werk je mee aan opdrachten met een positieve impact. De prioriteiten in een non-profitorganisatie kunnen elders liggen dan in de privésector, vooral wat betreft de nagestreefde doelen, waarbij winstbejag niet op de eerste plaats zal komen.
Ben je bereid om verschillende financieringsbronnen te beheren en nieuwe middelen te zoeken?
Organisaties zonder winstoogmerk zijn vaak afhankelijk van uiteenlopende financieringsbronnen afkomstig van overheidssubsidies (subsidiërende overheden), privésubsidies (stichtingen), giften van particulieren, sponsors, mecenassen, peterschappen. Je moet in staat zijn om die financieringsbronnen efficiënt te beheren en innovatieve manieren te vinden om middelen te werven om de opdracht van de organisatie te kunnen uitvoeren.
Ben je in staat om zelfs met beperkte middelen sterke resultaten neer te zetten?
De werkingsmiddelen van de non-profitsector zijn meestal beperkter dan in de privésector. Dat betekent dat je bijzonder bedreven moet zijn in het beheer van budgetten, teams en projecten om significante resultaten te behalen ondanks de beperkingen.
Is transparantie je niet vreemd?
Organisaties zonder winstoogmerk staan vaak bloot aan een hoog niveau van overheidstoezicht op het gebruik van de fondsen en de efficiëntie ervan. Transparantie en verantwoordelijkheid zijn essentiële waarden om het vertrouwen van de subsidiërende overheden, schenkers en het publiek te behouden. Je mag ook niet terugschrikken voor rapporteringsprocedures die soms veel tijd in beslag kunnen nemen.
Heb je voldoende samenwerkingsvaardigheden om partnerschappen aan te gaan?
Structuren in de non-profitsector werken vaak in partnerschappen met andere spelers, zoals regeringen, bedrijven of andere organisaties uit het middenveld. Het efficiënt kunnen samenwerken met allerlei partners is een belangrijke troef.
Taken en vereiste eigenschappen
Een directeur vervult in deze sector voornamelijk de volgende taken:
Algemeen beheer
De directeur is verantwoordelijk voor het overkoepelende beheer van de organisatie, met name door het bepalen van de strategische koersen, streefdoelen en interne beleidsmaatregelen. De beslissende rol van de directeur, als kaderlid of verantwoordelijke, is onlosmakelijk met zijn functie verbonden.
Teamcoördinatie
Hij of zij ziet toe op het voltallige personeel van de organisatie, coördineert de teams en zorgt ervoor dat het menselijk kapitaal efficiënt wordt ingezet om de vooropgestelde doelen te behalen. Een bijzonderheid is dat de non-profitsector gebruikmaakt van vrijwilligerswerk ter ondersteuning van zijn activiteiten. Een directeur moet in staat zijn om die waardevolle krachten aan te sturen en te motiveren.
Planning en begroting
De directeur stelt de jaarlijkse of meerjarige actieplannen van de organisatie op in samenwerking met de betrokken teams en waakt over het optimale gebruik van de toegekende budgetten.
…
Externe vertegenwoordiging / Public relations
Hij of zij vertegenwoordigt de organisatie bij externe partners zoals overheden, donateurs, andere non-profitorganisaties en het grote publiek.
Projectontwikkeling
De verantwoordelijke van een non-profitorganisatie neemt deel aan de zoektocht naar financieringsbronnen en aan de uitrol van nieuwe projecten om de activiteiten van de organisatie uit te bouwen en in te spelen op de behoeften van de doelgroep.
Beheer van de interne relaties
Als coördinator zorgt hij of zij voor een vlotte communicatie tussen de verschillende interne stakeholders zoals het bestuursorgaan, de medewerkers, de vrijwilligers enz.
Naleven van de waarden en de opdracht
De directeur waakt erover dat alle door de organisatie gevoerde acties overeenstemmen met haar waarden en haar opdracht en dat ze bijdragen tot het algemeen welzijn.
Naleven van de wettelijke verplichtingen
Hij of zij ziet erop toe dat de organisatie de in België geldende wettelijke verplichtingen voor verenigingen en non-profitorganisaties naleeft.
Beoordeling van de resultaten
De directeur evalueert regelmatig de resultaten van de organisatie om de impact van haar acties te meten en waar nodig verbeteringen aan te brengen.
Vereiste eigenschappen om een goede directeur te zijn
Om de functie van verantwoordelijke van een vzw of van eender welke andere non-profitorganisatie te vervullen, moet je over bepaalde eigenschappen beschikken of bereid zijn die eigenschappen te ontwikkelen.
1. Kun je strategisch denken?
Als directeur moet je nauwkeurige doelstellingen bepalen die op korte en lange termijn moeten worden bereikt. Je moet een strategische visie kunnen ontwikkelen en je teams motiveren om die visie te onderschrijven.
2. Kun je verantwoordelijkheid dragen, beslissingen nemen en beschikbaar zijn?
Als leidinggevende moeten je werknemers op jou kunnen rekenen. Kun je naar de frontlinie trekken om hun jobs en de belangen van je organisatie te verdedigen? Kun je snel beslissingen nemen en efficiënt optreden ondanks de overdaad aan taken die op je liggen te wachten?
3. Heb je leiderschapskwaliteiten?
Leiderschapskwaliteiten zijn onmisbaar als je het voltallige personeel en alle vrijwilligers aan jouw zijde wil scharen om hetzelfde doel na te streven.
4. Kun je respect, integriteit, luistervaardigheid en empathie tonen?
Hier zijn vier onmisbare eigenschappen voor een goede directeur: respect tonen, beloften nakomen, naar de medewerkers luisteren en rekening houden met hun voorstellen, waken over hun welzijn op het werk.
Opleiding en carrièremogelijkheden
Er bestaan opleidingen om kaderlid in de non-profitsector te worden. Vergeet niet dat het een verschil maakt als het eerder om een kaderfunctie gaat dan om een directiefunctie.
Er bestaan verschillende opleidingen om kaderlid in de non-profitsector te worden:
- Syntra in Brugge en Sint-Niklaas
- Hogeschool Vives in Brugge
Welk loon?
Het is moeilijk om een bedrag te plakken op het loon van een kaderlid in de non-profitsector. Alles hangt immers af van het paritair comité, de leeftijd, het studieniveau, de loonschalen enz.
Het kan echter nuttig zijn om te weten dat het gemiddelde brutoloon in België volgens Statbel 4 076 euro per maand bedraagt.
Volgens Jobat en de resultaten van hun Jobat Salariskompas bedraagt het gemiddelde brutoloon van een manager 6 140 euro per maand. Dat bedrag verdient echter het nodige voorbehoud vanwege de hierboven vermelde redenen.