Skip links

Logopedist

Als logopedist help je mensen met taal-, spraak-, stem- of gehoorproblemen en stoornissen van de primaire mondfuncties (zuigen, slikken en kauwen). Je werkt heel vaak met kinderen en jongeren, hoewel je je tot alle leeftijden richt en je dus ook volwassenen en senioren bijstaat. 

Omschrijving

Het uitgangspunt? Communicatie- en taalproblemen voorkomen, evalueren en behandelen met gepaste therapeutische en educatieve middelen. Zo gaat je aandacht als logopedist in veel gevallen uit naar uitspraakproblemen, spraakstoornissen, taalproblemen, dyslexie, logisch-mathematisch redeneren, vloeiendheid en praatritme (stotteren of de ziekte van Parkinson), nasaliteit, communicatieproblemen als gevolg van een handicap, gehoorproblemen, orofaciale disfunctie, communicatieproblemen van neurologische aard (zoals afasie), slikproblemen of cognitieve functies. De behandelde pathologieën kunnen van fysieke of psychologische aard zijn, of te maken hebben met een ontwikkelingsstoornis.

Als logopedist is het jouw taak om het welzijn en de levenskwaliteit van de patiënten te verbeteren door hen de sleutels in handen te geven die zorgen voor een goede integratie op educatief, cultureel, professioneel en sociaal vlak. Je tracht hun verbale en non-verbale communicatie te verbeteren.  Als specialist ga je te werk op medisch voorschrift van de arts. Je begint met een evaluatie van de stoornissen bij je patiënt, aan de hand van uiteenlopende logopedische tests. Vervolgens ga je op zoek naar de onderliggende factoren, stelt reëducatiedoelstellingen op en bepaalt hoe je die doelstellingen wilt bereiken. Dan kun je met de opvolging beginnen. Je houdt een verslag bij van de evolutie van de patiënt en deelt je bevindingen met de voorschrijvende arts.  Als logopedist werk je altijd nauw samen met artsen, psychologen, leerkrachten en andere specialisten in complementaire vakgebieden.   
Over welke vaardigheden moet ik beschikken?
  • Je hebt een grondige kennis van de anatomie van de spraak-, gehoor- en evenwichtsorganen;
  • Je beheerst de Nederlandse taal goed, zowel geschreven als gesproken;
  • Je kunt een vertrouwensband opbouwen met je patiënten;
  • Je kunt een logopedisch bilan opmaken en een diagnose stellen;
  • Je kunt een programma uitwerken voor de aanpak van stoornissen;
  • Je kunt reëducatie-oefeningen uitwerken;
  • Je kunt de evolutie van de patiënt opvolgen en de behandeling bijsturen indien nodig;
  • Je kunt de evolutie van de patiënt opvolgen en de behandeling bijsturen indien nodig;
  • Je stelt verslagen op en neemt deel aan vergaderingen;
  • Je werkt samen met een multidisciplinair team;
  • Je respecteert de deontologie.
Over welke persoonlijke eigenschappen moet ik beschikken?
  • Je bent vlot in de omgang;
  • Je bent besluitvaardig;
  • Je bent luistervaardig;
  • Je bent opmerkzaam;
  • Je bent rustig en geduldig;
  • Je werkt zorgvuldig en doortastend;
  • Je bent creatief;
  • Je kunt je flexibel opstellen;
  • Je kunt jezelf in vraag stellen.

Opleiding

Twee opleidingstrajecten leiden naar een job als logopedist: 

  • Een professionele bachelor van 3 jaar aan een hogeschool. 
  • Een masteropleiding van 5 jaar aan een universiteit (3 jaar bachelor, 2 jaar master). 

De opleiding van het korte type, aan de hogeschool, bestaat uit theorie, praktijk en stage. De aandacht gaat vooral uit naar de beroepspraktijk, om de studenten snel klaar te stomen voor de arbeidsmarkt. 

De universitaire opleiding bestaat uit een academische bacheloropleiding van 3 jaar, gevolgd door een specialisatie naar keuze in de masteropleiding van 2 jaar. Deze opleiding omvat theorie, stage en een masterproef. 

De weg naar een job 

Niet iedereen mag als logopedist aan de slag! De beroepstitel is namelijk beschermd bij koninklijk besluit (KB van 20 oktober 1994). De wettekst legt ook de kwalificatievereisten voor de uitoefening van het beroep vast. Zo is een erkenning door een van de Belgische gemeenschappen een absolute vereiste, en moet je houder zijn van een visum uitgereikt door de FOD Volksgezondheid. 

Als logopedist moet je ook over een RIZIV-nummer beschikken, zodat je patiënten een terugbetaling van de sessies kunnen aanvragen. Dat heeft namelijk ook een invloed over je eigen honorarium als logopedist. Een geconventioneerd logopedist ontvangt een door het RIZIV vastgelegd honorarium, ongeacht je anciënniteit. 

Carrièremogelijkheden

Bepaalde logopedisten zijn als werknemers actief in een instelling, hoewel veel logopedisten zelfstandig aan de slag gaan. 

Wie met kinderen en jongeren wil werken, kan de job uitoefenen in een privégroepspraktijk, maar ook in een consultatiebureau van Kind en Gezin, in een opvang, kleuter- of basischool, in het middelbaar of gespecialiseerd onderwijs, in onthaalstructuren, in huiswerkscholen, in centra voor geestelijke gezondheid of in een waaier aan andere voorzieningen in de zorgsector. 

Voor wie met volwassenen en senioren wil werken, zijn de mogelijkheden eveneens legio: een privépraktijk, aan huis bij de patiënt, een instelling voor volwassenen met een mentale beperking, uiteenlopende diensten in de zorgsector, rusthuizen en woon-zorgcentra, een centrum voor basiseducatie, penitentiaire instellingen enz. 

Je werkuren zijn afhankelijk van de activiteitensector waarin je aan de slag gaat, en van je statuut (zelfstandige of werknemer). Een logopedist in een privépraktijk ontvangt namelijk vaak ook ‘s avonds nog patiënten, op woensdagnamiddag en op zaterdag. 

Hoe ligt de job in de markt? 

Volgens de Waalse dienst voor arbeidsbemiddeling is de vraag naar logopedisten het grootst bij zorginstellingen, diensten voor maatschappelijk welzijn, en onderwijs- en opleidingsinstellingen. 

De meeste werkgevers werven logopedisten aan met het statuut van zelfstandige. Ook contracten van bepaalde duur en vervangingscontracten zijn courant. De meeste logopedisten werken deeltijds, al gaan de tewerkstellingsmogelijkheden al enkele jaren in stijgende lijn, vooral in Antwerpen en Oost-Vlaanderen.  

Podcast (in het Frans)

We maken kennis met een vrouw die van vele markten thuis is: onderneemster, uitgeefster, onderwijsassistente, maar in de eerste plaats ook logopediste. 

Auriane neemt ons mee op sleeptouw in haar beroep én passie.   

 Auriane begon haar carrière in Québec en specialiseerde zich in de begeleiding van kinderen met een motorische beperking of die zich op het autismespectrum bevinden. Ze vertelt over de vele aspecten en bijzonderheden van haar beroep, waarin ze een stem wil geven aan zij die er geen hebben. In deze aflevering blikt Auriane ook terug op hoe haar paramedische beroep door de jaren heen is veranderd.  

Bekijk de video